Gdzie szukać informacji i jak wygląda procedura wyjaśnia Magdalena Monist-Czerwińska dyrektor PCPR.
Lubartowski PCPR cały czas prowadzi kampanię informacyjną i poszukuje chętnych kandydatów na stworzenie rodzin zastępczych.
Rodzina zastępcza to specyficzna forma opieki nad małoletnim pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. Polskie prawo pozwala aby rodzinę zastępczą tworzyli małżonkowie, jak również osoby samotne. Konieczne jest spełnienie określonych wymogów.
WYMOGI DLA KANDYDATÓW
Kandydaci na rodziców zastępczych muszą spełniać wymagania:
• dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej - ze spełnieniem tej przesłanki mamy do czynienia wtedy, gdy dana osoba cieszy się zaufaniem społecznym, ma dobrą opinię w miejscu zamieszkania i w pracy lub wykonywała wcześniej zajęcia związane z opieką nad dziećmi;
• nie są i nie byli pozbawieni władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona - oznacza to, że ktoś, kto stara się o status rodziny zastępczej, musi korzystać z pełni władzy rodzicielskiej wobec własnych dzieci;
• wypełniają obowiązek alimentacyjny - w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
• nie są ograniczeni w zdolności do czynności prawnych - korzystają z pełnej zdolności do czynności prawnych (ograniczenie następuje na mocy wyroku sądu);
• są zdolni do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym;
• przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym: rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego - co najmniej jedna osoba musi posiadać stałe źródło dochodów w przypadku kandydatów do tworzenia rodziny zastępczej niezawodowej;
• nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo - dokumentem potwierdzającym spełnianie wymogu jest zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego, wymóg ten nie dotyczy osób tworzących rodzinę zastępczą spokrewnioną.
Kandydaci, którzy uzyskają wstępną akceptację spełnienia warunków ustawowych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej są zobowiązani do odbycia szkolenia odpowiedniego do funkcji, jaką chcą sprawować. Zgodnie z zapisami ustawy do organizacji takiego szkolenia uprawniony jest organizator rodzinnej pieczy zastępczej albo ośrodek adopcyjny.
Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej bądź prowadzenia rodzinnego domu dziecka są zobowiązani do posiadania zaświadczenia kwalifikacyjnego, które wystawia organizator rodzinnej pieczy zastępczej właściwy ze względu na ich miejsce zamieszkania. Jest to dokument potwierdzający, że dana osoba ukończyła szkolenie uprawniające ją do pełnienia określonej funkcji oraz spełnia warunki ustawowe, by być rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka.
PROCEDURA
Kandydaci na rodziców zastępczych muszą przejść procedurę kwalifikacyjną, która obejmuje następujące etapy:
Krok pierwszy
Zgłosić się do Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej – w powiecie lubartowskim jest to Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubartowie. Kandydaci odbędą wstępną rozmowę informacyjną, zostaną poinformowani o przebiegu procedury tworzenia rodziny zastępczej czy rodzinnego domu dziecka, a także z wymaganiami formalnymi. Organizator informuje kandydatów o zasadach naboru oraz wymaganych dokumentach, jakie zobowiązani są dostarczyć.
Krok drugi
Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w miejscu zamieszkania kandydatów na rodziców zastępczych zbiera informacje i przeprowadza analizę sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej.
Krok trzeci
Kandydaci kierowani są na badania psychologiczne i pedagogiczne, mające na celu określenie posiadania przez nich predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Opinie psychologa i pedagoga stanowią podstawę do dokonania przez Organizatora wstępnej oceny kandydatów pod względem spełniania wymaganych warunków. PCPR w Lubartowie zapewnia konsultacje i badania testowe bezpłatnie.
Krok czwarty
Kandydaci uzyskujący pozytywną ocenę spełnienia warunków otrzymują od Organizatora skierowanie na szkolenie.
Szkolenia kandydatów na rodzinę zastępczą odbywają się zgodnie z zatwierdzonymi przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej programami szkoleń, których celem jest zapoznanie kandydatów z zasadami funkcjonowania rodzin zastępczych, typowymi problemami związanymi z opieką zastępczą czy sposobami radzenia sobie z nimi. Szkolenie odbywa się metodą warsztatową i trwa około trzech miesięcy, w tym 10 godzin praktyk.
Po jego ukończeniu otrzymują świadectwo ukończenia szkolenia, które obok wymaganych warunków oraz posiadania predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastępczej stanowi element niezbędny do uzyskania zaświadczenia kwalifikacyjnego umożliwiającego prowadzenie rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej lub rodzinnego domu dziecka.
Krok piąty
Po ukończeniu szkolenia i przejściu badań psychologicznych kandydaci pozytywnie ocenieni przez zespół szkolący otrzymują zaświadczenie kwalifikacyjne zawierające potwierdzenie ukończenia tego szkolenia oraz spełniania warunków powierzenia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka.
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej osoby zakwalifikowane do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka zostają wpisane w rejestr prowadzony przez starostę. Dane z powyższego rejestru przekazywane są do właściwego sądu.
Krok szósty
Przyjęcie dziecka - Organizator rodzinnej pieczy zastępczej przygotowuje rodziny zastępcze na przyjęcie dziecka przez udzielenie im szczegółowych informacji o dziecku i jego sytuacji rodzinnej, w tym informacji o rodzeństwie. Ponadto przekazuje im dokumentację dziecka.
Krok siódmy
Kandydaci do pełnienie funkcji rodziny zastępczej, po zapoznaniu się z dzieckiem i jego sytuacją i wzajemnej akceptacji, składają wniosek do sądu rejonowego (wydział rodzinny i nieletnich) o ustanowienie ich rodziną zastępczą dla tego dziecka.
Krok ósmy
Ostateczną decyzję o utworzeniu rodziny zastępczej dla dziecka podejmuje sąd (wydanie postanowienia), po zapoznaniu się z dokumentacją na temat całościowej sytuacji dziecka i jego rodziny naturalnej oraz kandydatów na rodzinę zastępczą.
Krok dziewiąty
Kandydaci, po uzyskaniu postanowienia sądu o ustanowieniu ich rodziną zastępczą dla określonego dziecka i jego uprawomocnieniu, zgłaszają się do powiatowego centrum pomocy rodzinie - obowiązek sprawowania pieczy nad dzieckiem i jego wychowaniem rodzina zastępcza lub prowadzący rodzinny dom dziecka podejmują z dniem faktycznego umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka.
Krok dziesiąty
Rodziny zastępcze otrzymują wsparcie finansowe na jednorazowe wyposażenie rzeczowe przy przyjęciu dziecka i comiesięczne wsparcie finansowe - na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka, a także inne formy pomocy przewidziane ustawą.
Krok jedenasty
Rodzina zastępcza jest zobowiązana do stałej współpracy z sądem, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz do udziału w posiedzeniach zespołów ds. okresowej oceny sytuacji dziecka w rodzinie zastępczej, której dokonuje organizator pieczy zastępczej.
Osoby zainteresowane, zamieszkujące na terenu powiatu lubartowskiego, zapraszamy do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lubartowie przy ul. Szaniawskiego 64, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 - 15.30 oraz telefonicznie 81 854 33 29.
